Related Papers
Kırgız Türklerinin Sosyal Medyadaki Dil Tutumları
Kırgız Türklerinin Sosyal Medyadaki Dil Tutumları, Esra Bozdemir. Ahmet Yesevi Üniversitesi X. Türkoloji Kongresi Bildirileri, 17-20 Ekim 2023 Türkistan, Kazakistan.
2023 •
Esra Bozdemir
KOLEKTİF BİLİNÇDIŞINDA BİR OTORİTE ARACILIĞIYLA KABUL ALMAYA ÇALIŞAN DİŞİLER: TAK TAK EDEN KABACIK İLE ZÜMRAD VE KİMMAT
X. Türkoloji Kongresi Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Araştırma Enstitüsü Bildiri Kitabı
2023 •
miyase güzel
Joseph Campbell masallardaki kahramanların evden çıkışını “Bu maceranın başlayabileceği yollardan biridir. Bir hata –görünüşte bir şans- beklenmedik bir dünyayı ortaya çıkarır ve birey pek iyi anlaşılmayan güçlerle bir ilişkiye sürüklenir” (Campbell, 2013, s. 65) sözü ile açıklar. Zümrad ve Kimmat ile Tak Tak Eden Kabacık masalında kahramanların evden ayrılması, bilinmeyen bir yerde bilinmeyen bir dişi otoriteler ile karşılaşmalarına ve onlarla iyi ilişkiler kurmalarına aracı olur. Bu dişi otoriteler C. Gustav Jung’ın “anne arketipi” ile ilgilidir.
The history of identification process of Uzbek language as aspect of the formation of the Turkic language
Shahnoza Madaeva
ABAY KUNANBAYOĞLU’NUN ESERLERİNDE GEÇEN GİYSİ ADLARI ÜZERİNE
2020 •
TUĞBA AKTAŞ ÖZKAN
Тұрақты тіркестердегі ескіліктерді сөз мәнін талдап оқыту
Cөз мәнін талдап оқыту
2019 •
Marlen Adilov
Бұл мақалада фразеологизмдер мен мақал-мәтелдер құрамындағы көнерген сөздердің мағыналарын түсіндіру арқылы бұларды оқытудың тиімді жолдары қарастырылған. Күнделікті өмірде жиі қолданылып жүрген мақал-мәтелдердің құрамында мағынасы күңгірт тартқан сөздер көптеп кездеседі. Студенттер, жастар сол мағынасы түсініксіз сөздерді дұрыс түсіне алмағандары үшін мақал-мәтелдің мағынасын толық ұға алмайды. Мақал-мәтелдерді толық түсінбегендері үшін, оларды керексіз жерде, орынсыз жағдайда қолдану жағдайлары орын алады Мысалы, «Бүлген елден бүлдіргі алма» мақалындағы бүлген формасын түсінбегендіктен, «Бүлінген елден бүлдіргі алма» деп өзгертіп қолдануда. Бұл жағдайда мақалдың мағынасы толық өзгереді. Бүлу – «соғыстың салдарынан, өрттің шығуынан т.б. келеңсіз жағдайлар себебінен күйреу, аңырау, быт-шыт болу» мағынасындағы көне етістік. Сонда «Бүлген елден бүлдіргі алма» дегеніміз «Соғыстан қирап қалған, азынап қалған немесе өрттеніп кеткен үйден қамшының сабын да алмаңыз (бәлесі жұғады, жаман болады деген ырыммен)» мәнін білдіреді. Ал бүл- орнына әдеби тілдегі бүлін- формасын қолданар болсақ, мақалдың мағынасы толықтай өзгеріп шыға келеді. Осындай жағдайлар орын алмауы үшін зерттеуде мағынасы түсініксіз сөздердің мәнін ашу арқылы фразеологизмдерді дұрыс түсіну жолдары көрсетілген, жиі айтылатын тұрақты тіркес құрамындағы көнерген сөздердің түп-негізі түсіндірілген, сондай-ақ оларды қалай оқыту керектігі туралы сөз қозғалған. Мағынасы күңгірт тартқан сөздердің негізгі тізімі жасалып, қазақ тілі оқытушыларына фразеологизмдерді оқыту үшін бағыт-бағдар көрсетілген.
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТҮРКІ АКАДЕМИЯСЫ INTERNATIONAL TURKIC ACADEMY МЕЖДУНАРОДНАЯ ТЮРКСКАЯ АКАДЕМИЯ «ҰЛЫ ДАЛА» I-ші ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМИ ФОРУМЫНЫҢ МАТЕРИАЛДАРЫ PAPERS PRESENTED TO THE Ist FORUM OF SOCIAL SCIENCES “THE GREAT STEPPE” МАТЕРИАЛЫ I ФОРУМА ГУМАНИТАРНЫХ НАУК «ВЕЛИКАЯ СТЕПЬ» IІ АСТАНА 2016 2 том.pdf
vladimir ivanov
КОЧЕВАЯ СТЕПЬ И ГОРОД В ЭПОХУ СРЕДНЕВЕКОВЬЯ: ПРОБЛЕМА ВЗАИМООТНОШЕНИЯ ДВУХ КУЛЬТУРНЫХ ПРОСТРАНСТВ В АРХЕОЛОГИЧЕСКОМ КОНТЕКСТЕ Иванов Владимир Александрович* Nomadic Steppe and Cities in the Middle Ages: The Problem of Relations Two Cultural Spaces in Archaeological Context ABSTRACT: In his article, the author develops the thesis stated at the time G.A.Fedorovym- Davydov, a two-component national culture of the Golden Horde: the presence in it of the urban culture and the culture of the nomadic steppe. According to the analysis of the geography of burials of the nomadic population and cities it is concluded that the density of the spread of nomadic sites are not connected to the city. What testifies to the absence between them of any other ties than economic. The city and the steppes of the Golden Horde - the two existing parallel cultural space, the relationship between them was so weak that it collapsed at the first internal upheavals, what has become a civil war ( “Horde zamyatnya”) 60 - 80-ies of the XIV century.
Türkistan Jene Türkologiya Halıkaralık Gılımi-Teoriyalık Konferentsiya / Türkistan ve Türkoloji Uluslararası İlmi Pratik Sempozyum
Büyük Tatar Yazarı A. İbrahimov ve Kazak Bozkırı.
2017 •
Çulpan Zaripova Çetin
ТҮРКІ ӘЛЕМІ ТІЛДІК АХУАЛ, ЛАТЫН ƏЛІПБИІ ЖƏНЕ ƏДІСТЕМЕ халықаралық семинар-кеңесі материалдарының жинағы
Latin Tabanlı Türk Alfabesi: Çağdaş Dünyaya Uzanan Yolda İlk Adım (Latin-based Turkish alphabet: The first step towards the modern world)
Süer Eker
ТҮРКІ ТІЛДЕРІНІҢ ҚАЗІРГІ АХУАЛЫ, КЕЛЕШЕК ДАМУ ЖАҒДАЙЫ, ӘЛЕУМЕТТІК ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ Süer Eker Başkent Üniversitesi, Ankara, Türkiye Аннотация. Әлемдегі ғылым мен техникасы дамыған елдердің көбі латын графикасын қолданады. Ғылыми өнімдердің басым көпшілігі латын әліпбиін қолданатын елдердің ғылыми мекемелері мен университеттерінде өндіріледі. Дүние жүзіндегі рфографиялық үрдістер мен алфавиттік реформалар толығымен дерлік латын әліпбиін қабылдауға бағытталған. Түркі тілдес елдердегі жалпы тенденция мен басымдылық латын әліпбиінде. Қырғызстанды қоспағанда, барлық түркітілдес елдер латын әліпбиін қабылдады (немесе қабылдау үстінде). Цифрлық және интернеттің даму жағдайы латын әліпбиін қабылдауды қажет етеді. Бұл мақалада 92 жылдық тарихы бар «түрікәліпбиін реформалау» бойынша кейбір тәжірибелер мен ұсыныстар көрсетілген.Түйін сөздер: әліпби, алфавит реформасы, түрік, түрік әліпби реформасы, фонема, графема. Abstract. The majority of the world’s most developed countries in science and technology use the Latin script. The vast majority of scientific production in the world is produced in the scientific institutions and universities of countries using the Latin alphabet. Orthographic trends and alphabetic reforms around the world almost entirely focused on adoption of the Latin script. The general trend and preference in the Turkic speaking countries is also towards adopting of the Latin alphabet. Except for Kyrgyzstan, all the Turkic-speaking countries adopted (or would adopt) the Latin script. Developments in the digital world and the Internet require the adoption of the Latin based alphabets. In this paper, within the framework of the 92-year-old «Turkish Alphabet Reform» some experiences andrecommendations will be discussed. Key words: Alphabet, alphabet reform, Turkish, Turkish Alphabet Reform, phoneme, grapheme.
IX. Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu
Dilde Sadeleşme Sürecinde Türk Basınında Türkolog Edward Pekarski
2022 •
Nedim Sarıgüzel
Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin 1932 yılında düzenlediği “Birinci Türk Dili Kurultayı”nda alınan kararlar çerçevesinde Atatürk’ün de desteği ile Türkçenin yabancı dillerin etkisinden kurtulması için sadeleştirilme çalışmaları başlatılmıştır. Yabancı kelimelere Türkçe karşılık bulmak için tam anlamıyla bir dil seferberliği ilan edilmiştir. Bu süreçte Türkçe kelimelerin kökenini ortaya koyan bilimsel yayınlar çıkarılmış, yeni kelimeler bulmak için yarışmalar düzenlenmiş ve bulunan kelimeler gazetelerde yayınlanarak öz Türkçe kelimeler halka duyurulmuştur. Saygın bir görev olarak görülen Türkçe kelime bulma işi öğrencilerden devlet yöneticilerine kadar toplumun her kademesinden insan için önemli bir uğraş hâline gelmiştir. Bu süreçte yerli ve yabancı Türkologların hazırladığı Türk dil ve lehçeleri sözlüklerinden de faydalanılmıştır. Bu eserlerden biri de Edward Pekarski’ye ait olan “Yakut Lügati” adlı sözlüktür. Bu çalışmada Çarlık Rusya döneminde sosyalist ihtilal hareketlerine katılması nedeniyle çok genç yaşta Sibirya’ya sürgüne gönderilen ve burada Yakutça öğrenerek Türk dili için önemli eserler ortaya koyan ünlü Türkolog Edward Pekarski’nin Türkçe’nin sadeleştirilme çalışmaları sırasında Türk kamuoyuna yansıması ele alınacaktır.
ТҮРКІ ӘЛЕМІ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТАР: ТАРИХ, ТҰЛҒА, КЕЛЕШЕК Халықаралық ғылыми-теориялық конференция материалдары (Ғылыми басылым) 26-27 мамыр 2017 жыл
“Başkurt Türkçesinde İsimlerin Yapı Bakımından İncelenmesi”, Halıkaralık Ğılimiy-Teoriyalık Konferantsiya, Lev Gumilev Avrasya Üniversitesi, 26-27 Mayıs 2017, Astana/Kazakistan, s.360-363.
2017 •
Ömer Küçükmehmetoğlu
Yapı bakımından isimler Başkurtçada basit, türemiş ver birleşik olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bir dilin söz varlığı kök+ek, gövde+ek, kelime+kelime birleşmeleri yoluyla genişletilip geliştirilmektedir. Basit isim hiçbir yapım eki almamış türetilmemiş isimlerdir. Türemiş isimler isme yapım eki eklenerek türetilen isimlerdir. Birleşik isimler ise iki veya birden fazla kelimenin birleşerek bir anlamı ifade eden isimlere birleşik isimler denir. Bildiride Başkurt morfolojisinde isimler yapı bakımından incelenecektir.
